Sz. P.  Hanna Gronkiewicz-Waltz – Prezydent m.st. Warszawy

Szanowna Pani Prezydent,
SISKOM ze zdumieniem przyjmuje rezygnację władz m.st. Warszawy z realizacji kolejnego
etapu Zintegrowanego Systemu Zarządzania Ruchem (ZSZR) w mieście, którego celem jest
wspomaganie procesu podróżowania po Warszawie poprzez:
a) uporządkowanie i bieżącą kontrolę ruchu w dozorowanym obszarze,
b) nadanie priorytetu komunikacji publicznej,
c) informowanie na bieżąco o zdarzeniach drogowych
Obecnie funkcjonująca część systemu składa się jedynie z dwóch arterii komunikacyjnych
(Al. Jerozolimskie, Wisłostrada) oraz stosunkowo niewielkiego obszaru Powiśla. Systemy tego typu
najlepiej sprawdzają się, gdy zarządzają całymi spójnymi obszarami. Dotychczasowa eksploatacja
pokazuje, że ze względu na bardzo ograniczony zasięg terytorialny ZSZR nie funkcjonuje
wystarczająco efektywnie, w szczególności nie przydziela skutecznego priorytetu dla tramwajów.
Z tego powodu zasadny jest następny etap rozbudowy systemu, tj. włączenie do niego kolejnych 152
skrzyżowań w ścisłym centrum Warszawy. W ramach tego etapu skrzyżowania te miały zostać objęte
sterowaniem adaptacyjnym z priorytetem tramwajowym oraz monitoringiem wizyjnym. Planowano
również wybudować znaki zmiennej treści, informujące kierowców o utrudnieniach w ruchu na
obszarze obejmującym dzielnice: Śródmieście, Ochota, Mokotów, Praga Północ, Praga Południe,
Targówek. W wyniku realizacji osiągnięte miały być następujące ogólne cele:
• skrócenie czasu przejazdu pasażerów podróżujących komunikacją tramwajową w obszarze objętym ZSZR,
• skrócenie czasu przejazdu samochodów.
Dodatkowe, szczegółowe korzyści miały objąć:
• znaczące wzbogacenie systemu informowania użytkowników o warunkach ruchu panujących na drogach oraz o występujących utrudnieniach,
• przyspieszenie reagowania na zdarzenia, zwłaszcza sytuacje niebezpieczne,
• redukcję liczby zdarzeń (wypadki i kolizje),
• redukcję emisji spalin i hałasu,
• wymianę wysłużonych i często psujących się, zwłaszcza podczas złych warunków pogodowych, urządzeń sygnalizacyjnych.
Rozbudowa ZSZR była jednym z zapisów w sprawie kierunków rozwoju systemu
transportowego miasta, zawartych w zaakceptowanej przez Radę Miasta „Strategii Zrównoważonego
Rozwoju Systemu Transportowego Warszawy do 2015 roku i na lata kolejne” i innych dokumentach
strategicznych. Rozszerzenie obszaru objętego adaptacyjnym sterowaniem ruchem jest
najważniejszym celem rozbudowy ZSZR, jako że przy obecnym, niewielkim obszarze nie jest i nie
może być w pełni realizowana strategia optymalizacji sterowania.
Należy dodać, że duża część skrzyżowań mających wejść w obszar działania ZSZR nie spełnia
dziś wymagań prawnych w zakresie parametrów funkcjonującej na nich sygnalizacji świetlnej.
Wymagania te zostały zapisane w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r.
w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń
bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U.2003.220.2181)
i miały zostać wprowadzone w życie w całym kraju najpóźniej do 31 grudnia 2008 r. Zatem
odkładając realizację rozbudowy ZSZR władze miasta, przez zaniechanie, nadal będą łamać
obowiązujące prawo.
Warto podkreślić, że kwota, jaką finalnie m.st. Warszawa ma wyłożyć na sfinansowanie
rozbudowy systemu, tj. 15 mln zł, jest bardzo niską kwotą, gdy wziąć pod uwagę, że celem jest
modernizacja 150 skrzyżowań (średnio 100 tys. zł na skrzyżowanie). Oczywiście całkowity koszt
rozbudowy systemu to 100 mln zł (ponad 660 tys. na każde skrzyżowanie), ale 85% jego kosztów (86
mln zł, czyli ponad 570 tys zł na każde skrzyżowanie) będzie refinansowane z budżetu UE. Stąd
średnia cena modernizacji sygnalizacji świetlnej zamykająca się kwotą ok. 100 tys. zł jest bardzo
atrakcyjna i nieodpowiedzialnością władz miasta będzie nie skorzystanie z tej oferty.

Odłożenie początku rozbudowy systemu jedynie o 2 lata, jak zapowiadają władze miasta, to aż
2 lata funkcjonowania wadliwych sygnalizacji świetlnych na kilkudziesięciu skrzyżowaniach
z sygnalizacją świetlną w mieście. Przekłada się to na konkretne straty społeczne w przypadku
wystąpienia na tych skrzyżowaniach niepożądanych zdarzeń drogowych, jak kolizje czy wypadki -
także z ofiarami w ludziach. Niewłaściwie i niezgodnie z przepisami działająca sygnalizacja powoduje
także nadmierną kongestię w ruchu drogowym, a w ślad za tym zjawiskiem, zwiększoną emisję spalin
w ścisłym centrum Warszawy. Rozbudowa systemu nie wyeliminuje całkowicie takich zdarzeń, ale
istotnie zminimalizuje ryzyko ich wystąpienia.
Dodatkowo za 2 lata Warszawa może nie uzyskać aż takiego wsparcia realizacji projektu
rozbudowy ZSZR z funduszy unijnych, z uwagi na trudną sytuację w strefie Euro i możliwe
ograniczenie funduszy unijnych w stosunku do obecnego ich stanu. Należy pamiętać też o innych
polskich miastach, które realizują coraz ambitniejsze przedsięwzięcia w dziedzinie ITS. W przypadku
konkursu Warszawa może przegrać z konkurentami, którzy stawiając na promowanie transportu
publicznego w sygnalizacji świetlnej uzyskują lepsze wskaźniki ekonomiczne swoich projektów.
W przypadku braku możliwości sfinansowania projektu ze środków m.st. Warszawy należy
podjąć starania celem wcielenia w życie chociaż projekt wprowadzenia priorytetów tramwajowych.
Zakres terytorialny projektu w pierwszym etapie zostałby wówczas ograniczony do ciągów, wzdłuż
których przebiegają torowiska. Przy takim rozwiązaniu o wkład własny do projektu można zwrócić się
do spółki Tramwaje Warszawskie, która zgodnie z deklaracjami chce partycypować
w przedsięwzięciach polegających na uprzywilejowaniu komunikacji tramwajowej w mieście.
Biorąc powyższe pod uwagę, wzywamy władze miasta do niezwłocznej zmiany swojego
stanowiska w sprawie odłożenia w czasie rozbudowy ZSZR i apelujemy o podjęcie działań, które
doprowadzą co najmniej do realizacji priorytetu tramwajowego w ciągach z komunikacją szynową.