Sz. P. Sławomir Maciej Mazur – Wójt Gminy Nieporęt

Szanowny Panie Wójcie,

SISKOM – Stowarzyszenie Integracji Stołecznej Komunikacji składa uwagi odnośnie Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego (SUiKZP) gminy Nieporęt.

1.    Wrysować drogę klasy technicznej GP – Trasę Olszynki Grochowskiej, w przebiegu zgodnym z Planem Zagospodarowania Województwa Mazowieckiego[1] i wynikami opracowania Analizy funkcjonalno-ruchowe wariantów systemu transportowego Warszawy ze szczególnym uwzględnieniem komunikacji szynowej autorstwa IDiM PW (Tom II, zadanie nr 7, wariant 2). Na odcinku drogi wojewódzkiej nr 631, będącego odejściem od obecnego korytarza Trasy Olszynki Grochowskiej (TOG) usunąć drogę wysokiej klasy.

Uzasadnienie:

Korytarz wyznaczony w projekcie studium jest przebiegiem nowym, który ingeruje w prawa nabyte właścicieli nieruchomości oraz jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa – zob. uchwała NSA z 12.03.2001 r., OPS 14/00, ONSA 2001, nr 3.

Wyżej wymieniona zasada (która została zaabsorbowana przez polskie sądownictwo administracyjne z praktyki niemieckiej już w okresie międzywojennym) nakazuje, aby organ władzy państwowej (tu gmina) traktował obywateli z zachowaniem pewnych minimalnych reguł uczciwości. Przepisy prawne nie mogą nagle wycofywać się ze złożonych obietnic lub ustalonych reguł postępowania. Jak wskazuje Trybunał Konstytucyjny, zasada ochrony zaufania: „[…] opiera się na pewności prawa, a więc na takim zespole cech przysługujących prawu, które zapewniają jednostce bezpieczeństwo prawne, umożliwiają jej o decydowaniu o własnym postępowaniu w oparciu o pełną znajomość przesłanek działania organów władzy państwowych oraz konsekwencji prawnych […] poszczególnych zachowań i zdarzeń” – wyrok z 25.06.2002 r., K45/01)[2].

W związku z powyższym, przenoszenie drogi wysokiej klasy na tereny, gdzie nie była ona nigdy projektowana z korytarza już istniejącego jest działaniem podważającym zaufanie do obywateli. Obywatele podejmując decyzję ws. nieruchomości położonych na nowym przebiegu mieli wiedzę nt. korytarza zapisanego w Planie Zagospodarowania Województwa Mazowieckiego, nie zaś nowego przebiegu.

Dodatkowo nowy przebieg w bardzo znaczący sposób ingeruje w system przyrodniczy gminy i jego realizacja wpłynie negatywnie na obszary chronione, co potwierdza wyłożona Prognoza oddziaływania na środowisko Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy Nieporęt. Rysunek załączony do ww. dokumentu wskazuje, iż korytarz wysokiej klasy wnioskowany do usunięcia przebiega w całości przez strefę szczególnej ochrony ekologicznej w ramach WOKCh. Tekst przedmiotowej prognozy stanowi: „Największe oddziaływanie wywrą nowe inwestycje drogowe, drogi publiczne i związane z nimi urządzenia oraz obiekty infrastruktury technicznej. Najpoważniejsza z inwestycji, droga wysokiej klasy według studium przebiegnie z południa na północ przez wschodnią część obszaru gminy, ingerując na długości ok. 6,5 km w cenny przyrodniczo obszar łąk na glebach pochodzenia wodnego […] Inwestycja ta będzie wymagała zastosowania rozwiązań technicznych, które nie obniżą poziomu przypowierzchniowych wód podziemnych.”

Co więcej, niniejsza prognoza wskazuje również potencjalne negatywne oddziaływanie nowego korytarza na rezerwat „Puszcza Słupecka” i obszar Natura 2000 „Łęgi Czarnej Strugi”.

Przenosząc przebieg Trasy Olszynki Grochowskiej gmina nie przeprowadziła elementarnej analizy wielokryterialnej. Tak jak wspomniano wcześniej nowy przebieg narusza prawa nabyte właścicieli nieruchomości, co z pewnością spowoduje protesty społeczne. Dodatkowo prowadzenie drogi przez obszary cenne przyrodniczo, w dużej bliskości obszarów prawem chronionych spowoduje opór środowisk przyrodników. Wysoki poziom wód gruntowych oraz konieczność stosowania rozwiązań technicznych, mających na celu niedopuszczenie od obniżenia lustra wody, podniesie koszta budowy, jak i eksploatacji. W aspekcie kształtowania ładu przestrzennego nowy korytarz odetnie tereny mieszkaniowe wsi Nieporęt od terenów zielonych i leśnych oraz obniży atrakcyjność wspomnianych obszarów dla mieszkańców aglomeracji jako miejsca rekreacji.

Wydaje się, iż gmina także nie spojrzała na problem w szerszej perspektywie. Ww. utrudnienia spowodują nieprzystąpienie do realizacji Trasy Olszynki Grochowskiej, co w dłuższej perspektywie oznacza jeszcze większą dynamikę obecnie narastających problemów komunikacyjnych w gminie, a także w całym powiecie. Dodatkowo, tak duża zmiana przebiegu korytarza powoduje, iż zostaje zaburzony układ transportowy aglomeracji warszawskiej projektowany od lat 70. XX w. Wszelkie opracowania wykonane za publiczne pieniądze dotyczące dotychczasowego przebiegu staną się bezużyteczne.

W związku z powyższym, wnioskujemy jak w pkt. 1: wrysować drogę w klasie technicznej GP – Trasę Olszynki Grochowskiej, w przebiegu zgodnym z Planem Zagospodarowania Województwa Mazowieckiego[3] i wynikami opracowania Analizy funkcjonalno-ruchowe wariantów systemu transportowego Warszawy ze szczególnym uwzględnieniem komunikacji szynowej autorstwa IDiM PW (Tom II, zadanie nr 7, wariant 2). Na odcinku drogi wojewódzkiej nr 631, będącego odejściem od obecnego korytarza TOG usunąć drogę wysokiej klasy.

2.    W związku z uwagą z pkt. 1 ograniczyć wzdłuż Trasy Olszynki Grochowskiej (przebieg obecny, postulowany przez SISKOM) zabudowę mieszkaniową i wprowadzić pas zieleni izolacyjnej.

Uzasadnienie:

Prowadzenie pasa zieleni izolacyjnej pozwoli na zminimalizowanie negatywnych oddziaływań wynikających z fazy eksploatacji drogi.

3.    Wprowadzić korektę przebiegu drogi wojewódzkiej nr 631 (GP): za przecięciem z linią kolejową nr 10 prowadzić w korytarzu po północnej stronie nasypu kolejowego, nie po obecnym przebiegu w rejonie portu Pilawa. Na dalszym odcinku w kierunku zachodnim postawić przebieg bez zmian.

Uzasadnienie:

Prowadzenie nowego przebiegu drogi wojewódzkiej nr 631 wzdłuż linii kolejowej pozwoli na kumulację negatywnych oddziaływań oraz nierozcinanie portu Pilawa na dwie części.

4.    Wprowadzić w podrozdziale dotyczących podziału zadań przewozowych (5.2.) zapis o uprzywilejowaniu transportu zbiorowego oraz wzmocnieniu roli kolei w obsłudze gminy.

5.    Wrysować na wschód od p.o. Nieporęt rezerwę terenową pod parę torów odstawczych umożliwiających strefowanie ruchu pociągów, co umożliwi w przyszłości prowadzenie ruchu w systemie SKM.

Uzasadnienie:

Projekt SUiZKP nie wspomina o możliwości wykorzystania do obsługi komunikacyjnej gminy, a zwłaszcza jej północnych terenów linii kolejowej nr 10. Zasadne jest wytworzenie przy p.o. Nieporęt węzła przesiadkowego, gdzie autobusowe linie dowozowe zapewnią dojazd z Ryni, Białobrzegów czy wsi Nieporęt do pociągu.

Uważamy, iż zapisy dotyczące polityki transportowej powinny korespondować z ustaleniami Strategii Zrównoważonego Rozwoju Systemu Transportowego Warszawy do 2015 roku i na lata kolejne. Należy podkreślić znaczenie transportu publicznego w rozwoju i kształtowaniu ładu przestrzennego w gminie.

6.    Stowarzyszenie popiera zapis o rewitalizacji linii kolejowej do Zegrza Południowego.

Uzasadnienie:

Patrz pkt. 4. i 5.

7.    Ograniczyć tereny pod zainwestowanie, zwłaszcza zabudową mieszkaniową i przeznaczyć je na użytki zielone i tereny rekreacyjne. Ograniczyć zabudowę wokół terenów leśnych pasem o szerokości 500 m. We wsiach Rembelszczyzna, Nieporęt, Aleksandów, Izabelin i Stanisławów Pierwszy wykreślić jako tereny pod zainwestowanie obszary położone na wschód od ciągu ulic Małołęcka – Graniczna. We wsiach Kąty Węgierskie, Józefów, Wola Alekandra, Michałów-Grabina i Stanisławów Drugi ograniczyć zabudowę do istniejących ciągów ulic.

Uzasadnienie:

Proponowane zmiany mają na celu niedopuszczenie do zabudowania ww. terenów. Utrzymanie zapisów przyczyni się do pogłębienia niekorzystnych procesów suburbanizacji w rejonie aglomeracji warszawskiej. Obsługa komunikacyjna będzie w bardzo dużym stopniu zależeć od dróg wojewódzkich i lokalnego układu dróg zbiorczych. Transport zbiorowy w postaci komunikacji autobusowej będzie niewystarczający przy obsłudze tak dużego terenu.

Stowarzyszenie odnosi wrażenie, iż planowane przekształcenia nie zostały poprzedzone jakąkolwiek analizą w zakresie skutków. Uważamy, iż doprowadzenie do rozprzestrzenienia się zabudowy będzie w przyszłości skutkować dużymi problemami m.in. w kwestii obsługi komunikacyjnej terenu.

---

[1] Załącznik nr 1 – Plan Zagospodarowania Województwa Mazowieckiego, mapa 29. „Rozwój systemu transportowego Warszawy”

[2] za: Leszek Garlicki, „Polskie prawo konstytucyjne – zarys wykładu”, Warszawa 2009.

[3] Załącznik nr 1 – Plan Zagospodarowania Województwa Mazowieckiego, mapa 29. „Rozwój systemu transportowego Warszawy”